Walory kulturowe Gminy
Gmina Damasławek nie ma charakteru typowo turystycznego, mimo to dobre warunki do wypoczynku znajdą tu zarówno amatorzy turystyki pobytowej (wypoczynek nad jeziorem) jak również zwolennicy turystyki wędrownej, na których czekają ciekawe zabytki oraz szlaki pieszej i rowerowej.
Na terenie gminy znajduje niewiele zabytków dawnej architektury. Zabudowa regionu stanowiła przez stulecia zabudowę wiejską niższych warstw społecznych. Prawie we wszystkich wsiach obok zabudowy gospodarstw wiejskich istniało założenie pałacowo-parkowe wraz z folwarkiem. Najlepiej zachowane elementy takiego układu można znaleźć w Stępuchowie i Kołybkach. Również w Kopaninie, Mokronosach, Starężynie i Niemczynie znaleźć można mniejsze zespoły dworsko-parkowe. Zabytki architektury mieszkalnej oraz obiekty budownictwa objęte ochroną konserwatorską zachowane na terenie gminy Damasławek pochodzą z XIX w. i początki XX w. Najstarszym zachowanym zabytkiem architektury jest późno klasyczny dworek, wzniesiony dla ówczesnych właścicieli Damasławka. W 1911 r. rozpoczęto budowę kościoła na terenie parku, dworek został przebudowany na potrzeby plebani przykościelnej.
Na terenie gminy znajduje się wiele zabytków budownictwa, architektury sakralnej i świeckiej. Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są następujące obiekty:
Damasławek
- park dworski z pierwszej połowy XIX wieku,
- dworek późno-klasycystyczny, obecnie plebania z pierwszej połowy XIX wieku.
Budynek plebani w Damasławku (źródło: http://www.polskiezabytki.pl/)
Kołybki
- zespół pałacowo-parkowy z 1882 r.: pałac w stylu eklektycznym z prawie hektarowym parkiem,
Zespół pałacowy w Kołybkach (źródło: http://www.polskiezabytki.pl/)
Kopanina
- zespół dworski – dwór, park z pierwszej połowy XIX wieku i kaplica grobowa rodziny Sobierajskich z 1830 roku
Kaplica rodziny Sobierajskich – Kopanina (źródło: http://www.polskiezabytki.pl/)
Kozielsko
- kościół parafialny pw. Św. Józefa z lat 1869-1874,
- plebania z końca XVIII wieku
Kościół parafialny pw. Św. Józefa w Kozielsku (źródło: gminadamaslawek.pl/zabytki)
Niemczyn
- kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP z 1897 roku,
- cmentarz przy kościele (nieczynny) z pierwszej połowy XIX wieku,
- park dworski z pierwszej połowy XIX wieku,
- kaplica ewangelicka w parku początek XX wieku.
Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP (źródło: gminadamaslawek.pl/zabytki)
Smuszewo
- zespół pałacowy: pałac z lat 1870-1880 (budynek w ruinie) i park z drugiej połowy XIX wieku
Starężyn
- park dworski z drugiej połowy XIX wieku
Dwór we wsi Starężyn (źródło: http://www.polskiezabytki.pl/)
Stępuchowo
- zespół pałacowy – pałac z lat 1860-1870 i park z pierwszej połowy XIX wieku
Pałac w Stępuchowie (źródło: http://www.polskiezabytki.pl/)
Źródła: http://www.nid.pl, http://www.polskiezabytki.pl, Strategia Rozwoju Gminy Damasławek lata 2015-2020
